Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Kaynak Sağlayacağı Girişim Sermayesi Fonlarına Dair Yönetmelik Yayımlandı

I. Giriş

Girişim Sermayesi Fonlarına Katılım ve Girişim Sermayesi Uygulamaları Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”), 28.11.2025 tarihli ve 33091 sayılı Resmî Gazete ile yayımlanmış olup yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’a dayanılarak hazırlanmıştır. Yönetmelik ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından Bakanlık bütçesinden teknoloji, teknolojik üretim ve yenilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla girişim sermayesi fonlarına aktarılacak kaynağın kapsamına, şartlarına, değerlendirilmesine, izlenmesine, denetimine ve uygulamaya dair usul ve esaslar belirlenmiştir.

Yönetmelik’in tam metninin yayımlandığı Resmî Gazete linkine buradan ulaşabilirsiniz.

II. Yönetmelik’in Kapsamı

Girişim sermayesi fonlarına katılım ve girişim sermayesi uygulamaları Yönetmelik kapsamında olup; Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ve kalkınma ajansları tarafından desteklenen veya desteklenecek girişim sermayesi fonları ise kapsam dışı bırakılmıştır.

III. Çağrı ve Başvuru Şartları

Bakanlık; kalkınma planı, strateji belgeleri ve benzeri üst politika dokümanlarında belirtilen öncelikler doğrultusunda çağrı amaçlarını ve alanlarını belirleyecektir. Girişim sermayesi fonlarına kaynak sağlamaya yönelik süreç ise her yıl Bakanlık tarafından yayımlanan çağrı duyuruları ile başlatılacaktır. Bu duyurularda başvuruda sunulması gereken bilgi ve belgeler, fonun nitelikleri, fonlara sağlanacak kaynağın ve karşılanabilecek masrafların üst limiti, tahsis edilecek kaynağın kullanım amacı, uygulamaya ilişkin diğer özel koşullar ve değerlendirme kriterlerine ilişkin detaylar yer alacaktır.

Başvurular arasından şartları sağlayanlar, değerlendirilmek üzere Fon Değerlendirme Komisyonu’na (“Komisyon”) iletilecektir.

IV. Komisyon’un Oluşumu ve Fona Dair Değerlendirme Şartları

Komisyon, milli teknoloji genel müdürü veya bu genel müdürün görevlendireceği genel müdür yardımcısının başkanlığında toplam beş üyeden oluşacaktır. Komisyon üyeleri finans, ekonomi, yatırım ve girişim sermayesi alanlarından en az birinde uzmanlık ve/veya tecrübe sahibi kişiler arasından seçilecektir. Komisyon, çevrim içi olarak da gerçekleştirilebilen toplantılar ile en az dört üyenin katılımıyla toplanacak ve kararlar toplantıya katılanların oy çokluğu ile alınacaktır. Eşitlik hâlinde başkanın oyu iki oy sayılacak olup; çekimser oy kullanılması mümkün değildir.

Komisyon değerlendirmelerinde, çağrı duyurusunda belirtilmek üzere; fon yöneticisinin girişim sermayesi alanındaki tecrübesi, öncelikli sektörler ve alanlardaki tecrübesi, geçmiş yatırımlarından sağlanan getiriler ve bu getirinin toplam yatırıma oranı, fonun yönetim masrafları ile diğer yatırımcılar tarafından fona taahhüt edilen tutarın Bakanlıkça taahhüt edilen tutara oranı dikkate alınacaktır.

Komisyon tarafından hazırlanan değerlendirme, Sanayi ve Teknoloji Bakanı’na (“Bakan”) sunulacak; fon seçimi ile sağlanacak kaynak tutarı ve türüne ilişkin nihai karar Komisyon görüşü de dikkate alınmak suretiyle Bakan tarafından verilecektir.

Yönetmelik uyarınca Bakanlığın, ilk kez fon kuracak yapılar için fonun en az %50’sinin diğer yatırımcılar tarafından taahhüt edilmesi şartıyla; yukarıda belirtilen kriterlerin değerlendirmede dikkate alınmayacağına karar vermesi de mümkündür.

V. Bakanlık ve Fon Arasındaki Yatırımcı Sözleşmesi, Yatırım Komitesi ve Yatırım Alanları

Bakanlık ve fon yöneticisi arasında çağrıya uygun bir yatırımcı sözleşmesi imzalanacaktır. Yatırımcı sözleşmesinin neleri içermesi gerektiği detaylı bir şekilde Yönetmelik madde 7/3’te sayılmıştır.

Detayları ve üst limitleri yatırımcı sözleşmesinde belirlenmek üzere, yatırımcı sözleşmesi kapsamında doğacak her türlü fon masrafının, yönetim giderinin, yatırım masrafının, yönetim ücretinin, sigorta masraflarının, finansman giderlerinin, tazminatların, kur kayıplarının, varlık veya yatırım değer düşüş karşılıklarının, tasfiye giderlerinin, fon yöneticisine ödenecek ücretlerin, diğer yönetim giderleri ve benzeri giderlerin fon kaynaklarından karşılanacağı da ayrıca belirtilmelidir. 

Yönetmelik’te ayrıca, kaynak aktarılacak her bir fon için, yapılacak yatırımlara ilişkin kararları almakla ve yatırımcı sözleşmesinde belirlenen hususlar ile görevli bir yatırım komitesi (“Komite”) oluşturulacağı düzenlenmiştir. Komite üyelerinin nasıl belirleneceği, yatırım komitesinde Bakanlığın temsil edilip edilmeyeceği ve kaç üye ile temsil edileceği, komitenin karar alma yöntemi gibi hususlar yatırımcı sözleşmesinde düzenlenecektir.

Bununla birlikte, Bakanlık’ın bir fonun kaynaklarını %50’den fazlasını taahhüt etmesi hâlinde, Komite’de yer alacak üyelerin Bakanlık onayından geçmesi zorunlu tutulmuştur.

Yatırımlar fonun amaç ve hedefleri doğrultusunda belirlenen yöntem ve kriterlere göre yapılacak ve yatırım kararları Komite tarafından verilecektir. Fon kaynakları; teknoloji, teknolojik üretim ve yenilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla girişimlere doğrudan yatırım yapılarak veya başka girişim sermayesi fonları üzerinden dolaylı yatırım yoluyla kullanılabilecektir. Başka fonlara yapılacak yatırımların da ilgili fonun amaç ve kriterleriyle uyumlu olması ve Bakanlığın yatırım yapmış olduğu fonun farklı diğer girişim sermayesi fonlarına yatırım yapması halinde bu fonların çağrı özel şartlarını taşıması gerektiği not edilmelidir.

Mevzuata aykırı şekilde bir ürünün üretimi, ticareti veya hizmetin verilmesi ile ilgili faaliyetler; hukuka, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı işler, tütün, alkol, bahis ve kumar oyunları, münhasıran gayrimenkul yatırımları ile siyasi veya etnik içerikli faaliyetlerde bulunan şirketlere yatırım yapılamayacağı da Yönetmelik’te açıkça düzenlenmiştir.

VI. Fon Kaynaklarının İzlenmesi ve Denetimi

Fon yöneticisi; fonun faaliyetleri, yatırımların durumu, riskler ve ilerleme hakkında Bakanlık’a üç ayda bir düzenli raporlama yapmakla yükümlüdür. Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda fonun işleyişine yönelik alınması gereken tedbirleri fon yöneticisine iletecektir.

Her hesap dönemi sonunda fon yöneticisinin belirlediği seçenekler arasından, Komite tarafından seçilen bağımsız bir denetim kuruluşu tarafından yıllık denetim raporu hazırlanacaktır. Türkiye’de kurulu fonların özel kanunlarında tanımlanan istisnalar saklı kalmak kaydıyla fon hesaplarının defter ve kayıtlarının tutulmasında; Sermaye Piyasası Kanunu, fon iç tüzüğü, Türk Ticaret Kanunu, vergi mevzuatı ve tek düzen hesap planına uygun hareket edilmesi zorunludur.

Bakanlık, fona aktarılan kaynağın amacı dışında ve usulsüz kullanıldığını tespit etmesi hâlinde, fona kaynak taahhüdünü yerine getirmeme, fonun tasfiye edilmesi gibi tedbirleri alma, ilgili kamu kurum veya kuruluşlarına bildirimde bulunma ve gerekli hukukî süreçleri başlatma gibi geniş yetkilere sahiptir.

VII. Fon Süresi ve Yatırımlardan Çıkış

Fon süresi, sürenin uzatılması, tasfiye ve fon bakiye tutarının akıbeti ile bunlara dair kararlarda yetkili kurul, komite ya da kişilere ilişkin hususlar ve fon süresi içinde fona ait anapara ve kâr paylaşımına ilişkin konular yatırımcı sözleşmesinde belirlenecektir. Tasfiye süresi fon süresine dahil edilmemektedir.

Fonun yatırım yaptığı şirket paylarının devrinden elde edilen kaynaklar fona geri dönecek; yatırım süresi sona ermemişse tekrar yatırım için kullanılabilecek, sona ermişse de genel bütçeye kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe biriminin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki tahsilat hesabına aktarılacaktır.

VIII. Sorumluluklar

Yönetmelik uyarınca hem Bakanlık hem de fon yöneticisinin sorumluluğu için çerçeve çizilmiştir.

Bakanlık kaynak taahhüdünde bulunacağı fonu belirleyecek ve fon yöneticisinin kaynak çağrısı üzerine, fon adına açılacak ilgili hesaba veya fon yöneticisinin kaynak çağrısı ile fon adına açılacak hesaba Bakanlık bütçesinden kaynak aktaracaktır. Yönetmelik çerçevesinde yürütülecek olan uygulamaya Bakanlık bütçesinden aktarılacak kaynak dışında diğer yatırımcıların da kaynak sağlayabileceği ve diğer yatırımcılar ile fon yöneticisi ve Bakanlık arasında uygulamaya ilişkin ikili veya çok taraflı protokoller imzalanabileceği de belirtilmelidir.

Bakanlığın fon bazında yatırım komitesine en az daire başkanı düzeyinde bir veya birden fazla üye ve/veya gözlemci görevlendirmesi mümkündür.

Fon yöneticisi ise fon kaynaklarını verimli ve etkin bir şekilde kullanmakla, yatırım yapılabilecek şirketlerin tespiti amacıyla araştırma ve analizler yapmakla, yatırım komitesinin değerlendirmelerinde ihtiyaç duyacağı bilgi ve belgeleri temin etmekle, Bakanlığın fon ile ilgili talep ettiği her tür bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdür.

Bakanlığın ve fon yöneticisinin diğer sorumlulukları ise yatırımcı sözleşmesi ile belirlenecektir.

Fon yöneticisinin sorumluluklarını ihlâl ettiğinin Bakanlık tarafından tespit edilmesi halinde 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuat uyarınca öngörülen sorumluluk mekanizmaları işletilebilecektir.

IX. Sonuç

Yönetmelik ile girişim sermayesi fonlarına sağlanacak kamu kaynaklarının şeffaf, ölçülebilir, hesap verilebilir ve denetime elverişli ilkeler çerçevesinde yönetilmesi hedeflenmektedir. Düzenlemenin, fonların kaynak tahsisini objektif kriterlere bağlayarak kamu kaynaklarının etkin kullanılmasını amaçladığı da söylenebilir. Yönetmelik’in, Türkiye’de girişim sermayesi ekosisteminin kurumsallaşmasına ve Türkiye’de faaliyet gösteren girişimlerin finansman bulma olanaklarına önemli katkı sağlaması beklenmektedir.

 

Elif Aksöz Bayraktar, Kıdemli Avukat
Sıla Eyvaz Şir, Avukat
Berk Can İşbilen, Avukat