Noter Taşınmaz Satış Sözleşmelerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

28 Haziran 2022 tarih ve 31880 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu’na (“Kanun”) eklenen 61/A maddesi uyarınca noterlere taşınmaz satış sözleşmesi yapma yetkisi getirilmiş olup söz konusu değişiklikle birlikte taşınmaz satış işlemleri tapu sicil müdürlükleri dışında artık noterliklerde de yapılabilecektir.

Kanun’un 61/A maddesinin son fıkrasında ise maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların, Adalet Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu yönetmelik, 11 Ocak 2023 tarih ve 32070 sayılı Resmî Gazete'de ‘”Noterler Tarafından Düzenlenen Taşınmaz Satış Sözleşmelerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” (“<>Yönetmelik</>”) adıyla yayımlanmıştır. Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olmasına rağmen Yönetmelik hükümleri Kanun’un 61/A maddesinde kurulması öngörülen bilişim sisteminin kurulduğunun Adalet Bakanlığı resmî internet sitesinde duyurulduğu tarihe kadar uygulanmayacaktır.

Yönetmelik'te yer alan başlıca düzenlemeler ise şunlardır:

• Taşınmaz satış sözleşmesi düzenlenmesine ilişkin başvurular Türkiye Noterler Birliğinin e-randevu/başvuru uygulamasından e-Devlet kapısı kullanılarak yapılacaktır.
• Başvuru sırasında istenilen belgeler Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi'ne (“TNBBS”) yüklenerek belgelerin asıllarının randevu tarih ve saatinde tarafların noterliğe müracaatlarında ibraz edilmesi gerekecektir.
• Başvuru belgesi TNBBS üzerinden ve noter tarafından düzenlenecektir. Noterin hukuki veya fiili bir engeli nedeniyle başvuru belgesini düzenleyememesi hâlinde noterlikçe başvuru reddedilecek, TNBBS'den taraflara noterlik bilgisini güncelleme imkânı sağlanacak ve bu durum tarafların bildirdikleri telefon numaralarına kısa mesajla bildirilecektir.
• Noter taşınmaz satış sözleşmesi düzenlerken Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi'ndeki (“TAKBİS”) sözleşme şekli ve içeriği gözetilecek ve Türkiye Noterler Birliği tarafından hazırlanıp TNBBS'ye kaydedilecek sözleşme örneğini kullanacaktır.
• Taşınmaz satış sözleşmesine, tescili bozan veya hükümsüz kılan kayıt ve şartlar yazılamayacaktır.
• Noter, işleme ait döner sermaye hizmet bedeli ile tapu harcının tahsiline ilişkin e-tahsilat seri numarası ve ödeme yöntemi ile sözleşmenin imzalanmasına yönelik randevu tarih ve saatini taraflara kısa mesajla bildirecektir. Randevu tarih ve saatinde noterlikte hazır bulunmayan taraflara, on gün içinde noterliğe müracaat etmeleri hâlinde işlemin yapılacağı, aksi takdirde başvurunun iptal edileceği bilgisi aynı gün kısa mesajla iletilecektir.
• Sözleşme ile ilgili işlemler noter tarafından bizzat yapılacak ve taşınmaz üzerindeki her türlü kısıtlama, taşınmaz satışıyla ilgili mevzuatta yer alan sınırlamalar ile ilgili usul ve esaslar, hak sahibinin kim olduğu ve taşınmazın satışına engel hukuki bir durumun bulunup bulunmadığı noter tarafından değerlendirilecektir.
• Bu değerlendirmeden sonra, sözleşme taraflara imzalatılacak ve TAKBİS'ten alınan yevmiye numarası ile sözleşme ve ilgili belgelerin noter tarafından TAKBİS'e kaydı ve bunun devamında tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacaktır.
• Tapu senedi, sözleşme imzalandıktan sonra tescilin tamamlanmasını müteakip olarak noter tarafından verilecektir.

 Yönetmelik’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.